Türkiye Çevre Ajansı’nın kurulması ile vatandaşın cebinden daha fazla para çıkacak!

İYİ Parti Mersin Milletvekili Zeki Hakan Sıdalı yeni kurulacak olan Türkiye Çevre Ajansı ile ilgili flaş iddialar ortaya attı. TBMM’nde konuşan Sıdalı, Türkiye Çevre Ajansı’na aktarılmak üzere 2020 senesinde yüzde 10 olan katkı paylarının 2021 saygınlığıyla yüzde 25’e çıkarılacağını ve böylelikle vatandaşın cebinden daha fazla paranın çıkacağını dile getirdi. Böylelikle vatandaşın cebinden daha fazla para çıkacağını iddia eden İYİ Partili Zeki Hakan Sıdalı, ‘’ Depozito sistemiyle vatandaştan en az 10 milyar lira toplanacak. Depozito sistemine toplanan atıklar ne kadar iade edilmezse o kadar yüksek meblağ Ajansa kalacak. Hâlihazırda halkın cebinden başlangıç olarak 10 milyar lira çıkacaktı, şimdi bu rakamı daha da yukarılara taşıyorsunuz’’ dedi.

Sıdalı, Türkiye Çevre Ajansı ile ilgili yaptığı açıklamalarda ifadeleri kullandı;

KONTROLSÜZLÜK, HESAPSIZLIK, ŞEFFAF OLMAMA

Şimdi bir Ajans düşünün, kendine bir bütçe hazırlıyor, veriler elde, kullanacağı kaynakları belirlemiş, daha doğrusu tespit ettiğini zannediyor. Sonra bir bakıyor yanlış hesap yapmış “pardon” bile demiyor “Değiştirin bu sayıları.” diyor. “Yüzde 15 yetmez, kaç yapsak?” diye birbirine soruyorlar, olabileceken biri “15’i, 25 yapalım.” diyor. Hop, kanun değişikliği Meclise geliyor, nasılsa stajyer ajans. “Nasılsa bu da yetmezse 35, 50, 100 yapabiliriz.” diyor. Cumhuriyet tarihinde görülmeyen, yeni türetilen ajansların bütçemize kattığı işte tam da bu: Kontrolsüzlük, hesapsızlık, şeffaf olmamanın ve hesap vermemenin dayanılmaz hafifliği. Biz senelerdır, yüzlerce defa değişen ihale kanunlarından bu kürsüde şikâyet ettik, Çevre Ajansını görünce haksızlık etmişiz diyorum. Bu süratle kanun değişme rekorunu ajanslar bir sene içinde egale ederler.

KATKI PAYININ YÜZDE 25’E ÇIKARILMASI

Komisyonda geçici madde düzenleme yaparak Gelir İdaresi Başkanlığına gelir olarak elde edilen, geri kazanım katkı paylarının 2021’den önce yüzde 10’unu, 2021’den sonra yüzde 15’ini Ajansa istiyordunuz. Genel Kurula geldiğinizde ise 2020’den alacağınız kamu transferi az olacak ki 2021 saygınlığıyla katkı paylarından alınacak oranın yüzde 25’e çıkarılmasını istiyorsunuz. Kullanmayı hedeflediğiniz bu kaynak, kamunun kaynağı değil mi?

VATANDAŞIN CEBİNDEN ÇIKACAK PARA

Değerli milletvekilleri, teklif sahipleri ne Komisyonda ne Genel Kurulda bu sayıların boyutunu kamuoyuyla paylaşmadı. Depozito sistemiyle vatandaştan en az 10 milyar lira toplanacak. Depozito sistemine toplanan atıklar ne kadar iade edilmezse o kadar yüksek meblağ Ajansa kalacak. Hâlihazırda halkın cebinden başlangıç olarak 10 milyar lira çıkacaktı, şimdi bu rakamı daha da yukarılara taşıyorsunuz. Yapılan projeksiyonlarda, 2040’da ambalaj atığı miktarı yüzde 150 artacak, yani halkın cebinden çıkan para katlanarak artacak.

ŞİMDİ, KİMİN CEBİNE GİDECEK BU PARALAR?

Hangi seçkinlerinizi yine ve yeniden ihya ediyorsunuz? Kurulmadan açık veren bir Ajans yapılanmasının başarılı bulunacağına, kendi kendine yeteceğine, devlete, millete fayda sağlayacağına kim inanır? Hesap vermekten uzaklaştıkça, hesap yapma ihtiyacı da ortadan kalkıyor; işte, Cumhurbaşkanlığı yönetim sisteminin en büyük ve taşınamaz sorunu tam da budur. Şeffaflıktan uzak, denetlemeden muaf hiçbir sistem başarılı olamaz; devletin, milletin, yoksulun ve yetimin hakkını ziyan eder. O kaynaklar için vatandaş kıt bütçesinden, çoluğunun çocuğunun rızkından kese kese, boş cüzdanından eli titreye titreye harcama yapıyor “Ajans da 15 yetmedi 25 ver.” diyor.

Türkiye Çevre Ajansı bir tür kamu-özel iş birliği modelidir. Köprüden, hastaneden farklı olarak bu modelde Türkiye Çevre Ajansı gelir garantili çöplerden bir iş modeli yaratıyor, bu modelin eşi benzeri dünya çapında yok, bu da övünülecek bir şey değil. Tıpkı vatandaştan geçilemeyen köprülerden, gidilmeyen şehir hastanelerinden alınan paralar şimdi de toplanması ve ayrıştırılması meçhul olan ambalaj atıklarından depozito parası olarak alınacak. Ajans parayı alacak, peki, atık ne olacak? Toplanırsa ne âlâ, toplanmazsa yine çöp dağlarına malzeme olacak. Bu mudur atık yönetimi vizyonunuz, bu mudur çevre vizyonunuz? “Yanlış hesap Bağdat’tan döner.” derler. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi de yanlıştır, bu Ajans yapılanması da yanlıştır. Diyoruz ki: Bağdat’a gittiniz, acele dönün de bu sistemi hep birlikte değiştirelim.

”Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2025 tarihine kadar 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun ek 11 inci maddesi ikaznca tahsil edilen geri kazanım katılım paylarının yüzde on beşi tahsil edildiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna, 2020 senesinde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tahsil edilen tutarın yüzde onu bu maddenin yürürlüğe girdiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar Türkiye Çevre Ajansı hesabına aktarılır. Aktarılacak tutarlar karşılığında Bakanlık bütçesinde gerekli ödenek öngörülür.”